QR Code یک عبارت رمزی ماتریسی شکل یا بارکد 2D(دوبُعدی) است. این بارکُد دربردارندهی چیدمانی از چهارگوشهای سیاه بر روی زمینهی سفید است. دادهی نهفته در آن میتواند نوشته، نشانی وب، شماره تلفن، یا دادهی دیگری باشد. این بارکد را میتوان با پويندههای QR، تلفن های همراه دوربیندار و تلفن های هوشمند خواند. QR مخفف Quick Response (پاسخ سریع) میباشد، زیرا سازندهی آن میخواست کُد به گونهای باشد که سرعت زیادی رمزگشایی شود. جالب است بدانید که این کد در سال 1994 توسط شرکت تویوتا در ژاپن ساخته شده است.
با وجودی که برای بار نخست به منظور ردیابی قطعات در صنایع تولید خودرو مورد استفاده واقع شد، کدهای QR در زمینههای بسیار بیشتری استفاده میشود؛ شامل کاربردهای ردیابی تجاری و کاربردهای راحت سازی در تلفن همراه کاربران (که به mobile tagging شناخته میشوند). QR آدرسها و URL هایی را که در نشریات، آهنگها، اتوبوسها، کارت تبلیغات، یا هر چیزی که حفظ کردن آن در حافظه و یا به خاطر طولانی بودن متن، نوشتن آن سخت است را کد میکند. کاربرانی که تلفن های دوربیندار که برنامه کد خوان (reader) را داشته باشد، دارند، میتوانند تصویر کد QR را برداشت کنند و مرورگر تلفن اجرا شده و به URL مورد نظر منتقل شود. سیستم عامل تلفن همراه گوگل (Android) بر روی برخی مدل هایش با استفاده از بارکد خوان (ZXing) داخلی خود استفاده از QR را پشتیبانی میکند و همچنین مرورگر آن به کدهای QR اجازه می دهد metadata را به برنامههای موجود بر روی گوشی بفرستد. سیستمعامل Symbian شرکت نوکیا به بارکدخوان مجهز شده است، که آنرا قادر می سازد کدهای QR را بخواند.
- ظرفیت
عناصر اصلی نشانه، مربع هایی با تعداد حداقل 21 × 21 و حداکثر 177 × 177 در نشانه اصلی هستند. قسمت حاشیهای (منطقه سکوت) باید حداقل دارای عرضی برابر با 4 برابر عناصر کوچک نشانه باشند. اطلاعات بیشتر را می توان با در اختیار گرفتن تا 16 نشانه ذخیره کرد.
ظرفیت داده کد:
عددی خالص حداکثر 7,089 کاراکتر
الفبارقمی حداکثر 4,296 کاراکتر
دودویی (8 بیتی) حداکثر 2,953 بایت
Kanji/Kana حداکثر 1,817 کاراکتر
- هشدار
با در نظر گرفتن توانایی های نرم افزاری دستگاه خواننده کد (مثلا تلفن همراه) احتمال خطر های فراوان فنی و مالی وجود دارد. از جمله مواردی پیش آمده اند که دستگاه خواننده، پس از دریافت داده های کد کیو آر به صورت خودکار چندین پیامک (اس ام اس) پردازشی به قیمت چندین دلار، به یک سازمان روسی فرستاده یا اینکه بخشی از لیست شماره تلفن های کاربر با نام و مشخصات به مقصد ناشناخته ای ارسال گشته. خطر دیگر دریافت انواع بدافزار هاست که میتوانند تلفن همراه را دچار مشکل جدی کنند.
با وجودی که برای بار نخست به منظور ردیابی قطعات در صنایع تولید خودرو مورد استفاده واقع شد، کدهای QR در زمینههای بسیار بیشتری استفاده میشود؛ شامل کاربردهای ردیابی تجاری و کاربردهای راحت سازی در تلفن همراه کاربران (که به mobile tagging شناخته میشوند). QR آدرسها و URL هایی را که در نشریات، آهنگها، اتوبوسها، کارت تبلیغات، یا هر چیزی که حفظ کردن آن در حافظه و یا به خاطر طولانی بودن متن، نوشتن آن سخت است را کد میکند. کاربرانی که تلفن های دوربیندار که برنامه کد خوان (reader) را داشته باشد، دارند، میتوانند تصویر کد QR را برداشت کنند و مرورگر تلفن اجرا شده و به URL مورد نظر منتقل شود. سیستم عامل تلفن همراه گوگل (Android) بر روی برخی مدل هایش با استفاده از بارکد خوان (ZXing) داخلی خود استفاده از QR را پشتیبانی میکند و همچنین مرورگر آن به کدهای QR اجازه می دهد metadata را به برنامههای موجود بر روی گوشی بفرستد. سیستمعامل Symbian شرکت نوکیا به بارکدخوان مجهز شده است، که آنرا قادر می سازد کدهای QR را بخواند.
- ظرفیت
عناصر اصلی نشانه، مربع هایی با تعداد حداقل 21 × 21 و حداکثر 177 × 177 در نشانه اصلی هستند. قسمت حاشیهای (منطقه سکوت) باید حداقل دارای عرضی برابر با 4 برابر عناصر کوچک نشانه باشند. اطلاعات بیشتر را می توان با در اختیار گرفتن تا 16 نشانه ذخیره کرد.
ظرفیت داده کد:
عددی خالص حداکثر 7,089 کاراکتر
الفبارقمی حداکثر 4,296 کاراکتر
دودویی (8 بیتی) حداکثر 2,953 بایت
Kanji/Kana حداکثر 1,817 کاراکتر
- هشدار
با در نظر گرفتن توانایی های نرم افزاری دستگاه خواننده کد (مثلا تلفن همراه) احتمال خطر های فراوان فنی و مالی وجود دارد. از جمله مواردی پیش آمده اند که دستگاه خواننده، پس از دریافت داده های کد کیو آر به صورت خودکار چندین پیامک (اس ام اس) پردازشی به قیمت چندین دلار، به یک سازمان روسی فرستاده یا اینکه بخشی از لیست شماره تلفن های کاربر با نام و مشخصات به مقصد ناشناخته ای ارسال گشته. خطر دیگر دریافت انواع بدافزار هاست که میتوانند تلفن همراه را دچار مشکل جدی کنند.